زمانی که دانش آموزان از معلم خود متنفر می شوند
سال گذشته برای برگزاری کارگاه آموزشی ” مهارتهای مدیریت کلاس ” ویژه دبیران، به یکی از دبیرستان های تهران رفته بودم. دبیر فیزیک آن مدرسه اظهار می داشت که ” نمی دانم چرا دانش آموزان این مدرسه از من متنفر هستند؟! آنها در سر کلاس من یا چرت می زنند و یا حواسشان به جای دیگری است .”
از ایشان پرسیدم : آیا تمام کلاس با شما مشکل دارند و یا فقط تعداد معدودی از دانش آموزان هستند که از شما متنفر می باشند. آیا مشکل به خاطر رفتار کلی آنهاست و یا شما به صورت خشن و غیرقابل قبولی با آنان برخورد کرده اید؟
ایشان پاسخ داد: ” تقریباً همه دانش آموزان کلاس با من مشکل دارند و من نیز گهگاهی برای کنترل و مدیریت کلاس برخی از آنان را از کلاس درس بیرون انداخته ام و یا نمره منفی برایشان منظور کرده ام.”
به ایشان گفتم : ” اگر موافق باشید من در اولین فرصت در یکی از کلاس هایتان حضور داشته باشم تا به بررسی موضوع بپردازیم.”
آقای دبیر از پیشنهاد من به گرمی استقبال کردند و قرار شد تا هفته بعد در یکی از کلاس های او حاضر شوم.
وقتی روز موعود فرا رسید. بنده به همراه ایشان وارد کلاس شدم و بعد از معرفی خود و کسب اجازه از آقای دبیر، از دانش آموزان خواستم تا بدون درج اسم و مشخصاتشان در داخل برگه ای به پرسش های زیر یک امتیاز بدهند و پاسخ های خود را به من تحویل بدهند.
اما پرسش های من:
۱ – به روش تدریس معلم فیزیک تان چه امتیازی می دهید؟ ( امتیاز از ۰ تا ۱۰ )
۳- به حجم تکالیف درسی ارائه شده توسط دبیر فیزیک تان نیز یک امتیاز بدهید. ( عدد ۰ یعنی بسیار زیاد، عدد ۵ یعنی معمول و عدد ۱۰ یعنی بسیار کم )
بعد از دقایقی پاسخ های آنها را جمع آوری کرده و بررسی کردم. جالب بود که از میان ۲۷ دانش آموز، ۲۴ نفر به روش تدریس ایشان نمره پایین ۳ و ۲۱ نفر نیز به حجم تکالیف درسی ، امتیاز ۰ داده بودند. یعنی بسیار زیاد.
به عبارتی آقای دبیر روش تدریس مناسبی نداشت و با ارائه تکالیف زیاد نیز نتوانسته بود مفاهیم درسی را بخوبی به اکثریت دانش آموزان کلاس انتقال دهد. البته باید یادآور شوم که انصافاً ایشان دبیر با دانش و زبده ای بود اما برای انتقال مفاهیم درسی به دانش آموزانش نیاز به آموزش داشت.
تجربیات من نشان داده است که دانش آموزان نسبت به معلمان و روشهای تدریس آنها پاسخ های گوناگونی می دهند. چرت زدن یا بی حوصلگی دانش آموزان و نگاه کردن مستمر به ساعت از نشانه های ضعف یک دبیر در روش تدریسش است.
خوشبختانه آقای دبیر، نتایج آن نظرسنجی ساده را پذیرفت و از من خواست تا به وی در فراگیری یک روش درسی جذاب و پویا کمک نمایم. به ایشان عرض کردم بهتر است ابتدا از دانش آموزان بپرسیم که به نظر آنها، درس فیزیک را چگونه می توان به شیوه بهتری ارائه داد؟
اگرچه آنروز در سر کلاس فیزیک، با پاسخ های خنده داری روبرو شدیم اما پاسخ های برخی از دانش آموزان در خصوص روش تدریس فیزیک ، بسیار ارزشمند و راهگشا بود.
به آقای دبیر پیشنهاد دادم تا هر ماه نظرسنجی فوق را تکرار کند. خوشبختانه در نظرسنجی ماه بعد، بیش از ۸۰ درصد دانش آموزان از روش تدریس جدید، بسیار راضی بودند و میزان مشارکت آنها در بحث های درسی نیز بطور چشمگیری افزایش یافته بود.
